Al enige tijd wordt Positieve Gezondheid omarmt als de nieuwe zienswijze van waaruit de zorg vernieuwd en getransformeerd zou moeten worden. Bij zorgorganisaties en onderwijsinstelling Fontys riep dit de vraag op wat deze nieuwe zienswijze betekent voor de kennis, kunde en vaardigheden die zorgverleners moeten beschikken en hoe je ervoor kan zorgen dat grote groepen zorgverleners daar het best in geschoold kunnen worden.
Brechtje Poelman, consultant Professionele Markt bij Fontys Hogescholen ging met dit vraagstuk aan de slag door het ontwikkelen van de e-learning Positieve Gezondheid.
“Fontys verzorgt met een breed scala aan docenten, betekenisvol onderwijs aan de markt. Dit onderwijsaanbod ontstaat omdat een docent een goed idee heeft, of omdat het werkveld behoefte heeft. Hoe dan ook willen we inspringen op een behoefte/ ontwikkeling in het werkveld. Met de e-learning Positieve Gezondheid is het gelukt onderwijs te ontwikkelen dat we breed beschikbaar kunnen stellen. Hierdoor kunnen we professionals een podium geven waar ze zich in hun kracht kunnen zetten” aldus Brechtje.
Efficiënt leren
Met de ontwikkeling van positieve gezondheid in de zorg ontstond er bij zorgorganisaties de wens om medewerkers daar in te scholen. Groepen mensen scholen is voor organisaties echter een flinke uitdaging. En ook voor individuele medewerkers met een dergelijke scholingswens blijkt het vaak moeilijk om daar tijd voor vrij te plannen. Zeker als dat op vastgestelde momenten, op een fysieke locatie plaatsvindt. Vandaar dat Fontys Pro-Health in samenwerking met het werkveld en andere partners in januari 2020 een online training (e-learning module) heeft ontwikkeld en gelanceerd.
Uitrol in Limburg
De e-learning wordt op dit moment breed ingezet in de provincie Limburg. Limburg wil namelijk voorloper en trendzetter zijn door positieve gezondheid te omarmen en er een beweging van te maken. Alle professionals die in Limburg wonen of werken kunnen momenteel de e-learning tegen gereduceerd tarief volgen.
De e-learning is geschikt voor iedereen die wil werken met Positieve Gezondheid. Eind 2022 zijn er 4 e-learningmodules beschikbaar; een voor de zorg (deze wordt al breed ingezet), het sociaal domein, onderwijs en HRM.
Het doel van de e-learning is om zo veel mogelijk mensen op een laagdrempelige manier in Positieve Gezondheid te scholen.
Aan +3 gezonde jaren en -20% gezondheidsverschillen.
Tijdens de training wordt gebruik gemaakt van een drietrapmodels waarin:
1) Cursisten uitgenodigd worden in hun eigen tijd en in hun eigen tempo de e-learning modules rondom Positieve Gezondheid te volgen (50 euro)
2) Vervolgens kunnen zij twee door Fontys begeleidde fysieke reflectiebijeenkomsten volgen (vanuit subsidie). Tijdens deze reflectiebijeenkomsten gaan cursisten aan de slag met het voeren van “het andere gesprek”.
3) De derde trap in de training focust op het opleiden van implementatiecoaches. Mensen die aan de slag zijn met Positieve gezondheid worden in dit onderdeel tools aangereikt om zelf de reflectiebijeenkomsten te leiden. Daarnaast worden ze ambassadeur van Limburg positief gezond. Met die ambassadeurs gaan ze in een community aan de slag.
Naast de training voor professionals wordt samengewerkt met Burgerkracht. Zij organiseren trainingen rondom positieve gezondheid voor burgers.
Om de e-learning te realiseren is vooral samengewerkt het het Institute for positive health (iPH) (nu alles is gezondheid) en met Burgerkracht. Uiteraard zijn ook de partners vanuit de beweging Limburg Positief Gezond bij de ontwikkeling van de online module betrokken.
De opzet is om scholingen ook via Fontys Hogescholen te laten lopen, waarbij alles is gezondheid mede-eigenaar is. Fontys ziet het als haar opdracht om organisaties te ondersteunen bij het uitrollen van Positieve Gezondheid.
We merken dat door de module de manier van naar mensen kijken bij professionals veranderd. We merken ook steeds meer dat je zorg, werken en leren niet los van elkaar kan zien. Het gaat immers om mensen op een eenduidige manier met elkaar samen te laten werken en ze dezelfde taal te laten spreken. Een ander belangrijk resultaat is dat we merken dat organisaties steeds meer vanuit samenwerking gaan denken en elkaar daar steeds meer in keten op gaan zoeken.
Er blijkt heel veel vraag te zijn naar deze e-learning. De kracht van de e-learning blijkt nu te zijn dat het mogelijk is om veel mensen van de e-learning gebruik te laten maken zonder dat er veel extra “gedoe” van is. De manier waarop de e-learning is opgezet is bovendien relatief eenvoudig aan te passen aan individuele behoeften van organisaties.
Een andere succesfactor van de e-learning is de inhoudelijke focus op het dezelfde taal leren spreken, ongeacht welke professionele achtergrond ze ook hebben. Dit blijkt te voldoen aan een behoefte die er in de praktijk leeft.
Een derde succesfactor is het plezier waarmee we merken dat professionals de e-learning volgen. Het blijkt op verschillende manieren de verkokering uit de zorg te halen. Mede doordat voor het volgen ervan het opleidingsniveau van de cursisten er niet toe doet. De e-learning wordt dan ook gevolgd door mensen met verschillende achtergronden variërend van gepromoveerd tot helpenden.
Daarnaast biedt de e-learning ruimte aan professionals en organisaties om er zelf naar eigen inzicht, wensen en behoeften kleuring te geven en er mee aan de slag te gaan. Het nodigt uit om in gesprek te gaan en biedt handvaten om dat gesprek op andere manier te voeren.
Ander succesfactoren zijn de olievlekwerking door de training van implementatiecoaches. En het feit dat de e-learning ondertussen in alle relevante registers geaccrediteerd is.
De grootste valkuil die we tegen zijn gekomen is dat organisaties vooral willen dat 1 specifieke doelgroep geschoold wordt. Ons antwoord is dan dat we dan bang zijn dat het ”een kunstje” gaat worden en dat als je als organisatie echt de omslag naar positieve gezondheid wil maken het belangrijk is de hele keten te scholen. Dat betekent dat je bijv. ook de telefonistes, helpenden, voedingsassisten etc. kennis moet laten maken met deze manier van denken en handelen.
Over het algemeen zijn we tevreden met hoe het nu gaat. Natuurlijk hebben we nog wensen voor de toekomst. De e-learning is nu namelijk voor de zorg opgezet. Maar hij is ook nodig voor het onderwijs (basis\voortgezet), het sociaal domein en voor HRM-afdelingen van organisaties. Leidinggevenden moeten ook met elkaar kunnen bepalen hoe zij professionals het beste kunnen ondersteunen in hun werk.
Wat we vooral meenemen vanuit dit project zijn de volgende geleerde lessen:
– School niet alleen de hoger opgeleide zorgverleners, maar de hele keten. Alleen dan kan een ontwikkeling zoals deze daadwerkelijk ingezet worden.
– Begin klein.
– Bekijk als professional wat het werken van positieve gezondheid betekent voor je werk.
– Inbedding en kleuring ontstaat in eigen organisatie
